Miażdżyca jest przewlekłym procesem zapalnym dotykającym głównie dużych i średnich tętnic w odpowiedzi na odkładający się w tych naczyniach cholesterol. Nieprawidłowe zmiany w naczyniach niejednokrotnie stwierdza się już w dzieciństwie, a nawet w życiu płodowym, niezwykle istotna jest zatem stosowana przez nas dieta i prowadzony styl życia już od najmłodszych lat, są to bowiem jedne z głównych czynników, które wpływają na rozwój miażdżycy, a które możemy kontrolować. Objawy miażdżycy, która rozwija się tak wcześnie, pojawiają się jednak dość późno: u mężczyzn w piątej dekadzie życia, u kobiet w okresie po-menopauzalnym. Miażdżyca może leżeć u podłoża wielu chorób takich jak: choroba wieńcowa, udar mózgu i choroba naczyń obwodowych – przykładowo zwężenia tętnic szyjnych, tętnic kręgowych, nerkowych oraz przewlekłe niedokrwienie kończyn dolnych.
Miażdżyca – przyczyny
Choć dziś wiemy dużo więcej o mechanizmie powstawania miażdżycy niż jeszcze przed kilkunastoma laty, to jednak wiele elementów nie zostało nadal poznanych. Wiadomo, że do powstania zmian miażdżycowych konieczne jest wystąpienie pewnych czynników, zarówno genetycznych, od nas niezależnych, które dziedziczymy od naszych przodków, jak i środowiskowych, a więc tego gdzie żyjemy (pewne grupy etniczne są bardziej, a inne mniej narażone na wystąpienie choroby) i jak żyjemy (a więc jak się odżywiamy, jakie mamy przyzwyczajenia, jaki styl życia prowadzimy). Różnorodność tych czynników składa się na różnorodny obraz kliniczny miażdżycy.
Miażdżyca – czynniki ryzyka
Do głównych czynników ryzyka miażdżycy zaliczyć można:
1. Czynniki niemodyfikowalne (na które nie mamy wpływu) to głównie:
czynniki genetyczne ( które z kolei determinują takie cechy jak budowa ścian naczyń krwionośnych, prawidłowa bądź nie budowa białek i enzymów uczestniczących w procesach metabolicznych, podatność na rozwój choroby, a nawet skłonność do pewnych zachowań w życiu codziennym) i występowanie miażdżycy w rodzinie, wiek ( procesy sklerotyzacji przyspieszają znacznie po 45 roku życia u mężczyzn oraz po menopauzie u kobiet).
2. Czynniki modyfikowalne (które stanowią podstawę do opracowania programów profilaktycznych tego schorzenia):
– wysokie stężenie cholesterolu całkowitego,
– nadciśnienie tętnicze,
– zaburzenia krzepnięcia krwi,
– cukrzyca,
– mała aktywność fizyczna,
– nadwaga i otyłość,
– palenie tytoniu.
Rodzaje miażdżycy :
Wyróżnia się cztery główne rodzaje miażdżycy:
Miażdżyca tętnic – jej najbardziej charakterystycznym objawem jest podwyższony poziom cholesterolu; przyczynia się do powstawania zawałów i udarów mózgu.
Miażdżyca tętnic obwodowych – zwykle dotyczy tętnicy brzusznej, która uciska tętnicę biodrową i przyczynia się do niedokrwienia kończyn
dolnych.
Miażdżyca mózgu – powoduje niedokrwienie mózgu, zwiększa ryzyko udarów i wylewów.
Miażdżyca naczyń wieńcowych – jest główną przyczyną zawałów serca.
Leczenie miażdżycy
Przede wszystkim należy odciąć się od czynników sprzyjających powstawaniu miażdżycy. Należy zrezygnować z palenia tytoniu bądź przebywania w zadymionych pomieszczeniach, przejść na dietę zawierającą niską ilość tłuszczów zwierzęcych (ze względu na wysoki poziom cholesterolu), maksymalnie zredukować narażenie na sytuacje stresowe i zwiększyć aktywność fizyczną.
Stosuje się również leczenie farmakologiczne, jak i rozmaite zabiegi, np. rozbijania blaszek miażdżycowych.
Przydatne linki:
http://www.poradnik-pacjenta.pl/miazdzyca.html
www.emedica.pl/choroby/opis/49-miadyca.htm
